Groenbemester zaaien met drone: niet perfect, maar smaakt naar meer

NPPL-deelnemer Pieter van Leeuwen Boomkamp uit Nijkerk heeft half september de groenbemester in zijn snijmais laten zaaien. Met een drone. Het idee erachter is dat hij hierdoor het hakselen eventueel kon uitstellen tot na 1 oktober. De groenbemester, een mengsel van bladrammenas en bladkool, is dan immers al gezaaid en tegen die tijd gekiemd. Nu kijkt hij terug. Wat zijn de ervaringen? ‘Ik wil wel verder experimenteren.’

Niet direct afschrijven

Van een daverend succes van groenbemester zaaien met de drone kan niet gesproken worden. Nu de mais er af is, wordt zichtbaar dat de bladkool en bladrammenas niet overal even goed is aangeslagen en dat met name wielsporen onherstelbare schade hebben aangericht aan de stand van de groenbemester; ook waar die op zich goed was opgekomen. Evenzogoed wil NPPL-er Pieter van Leeuwen Boomkamp in Nijkerk (Gld.) er wel verder mee experimenteren. Het systeem direct afschrijven doet hij niet. In principe ziet hij het systeem van dronezaaien laat in het groeiseizoen wel zitten als alternatief voor het eerder in het seizoen zaaien van een grasgroenbemester (rietzwenk). Dat onderzaaien op op het bedrijf was al bewezen en een bewezen techniek. Met de onderzaaischoffel deed de loonwerker het al toen de mais op pakweg kniehoogte was. Probleem op dat tijdstip is echter dat dan de onkruidbestrijding in de knel komt; zeker voor wat betreft de bestrijding van grasonkruiden. Met dit late zaaien houdt de teler juist meer flexibiliteit bij de onkruidbestrijding om ook juist grassen te kunnen aanpakken. Nog uitdrukkelijker geldt dit voordeel ten opzichte van onderzaai van gras tegelijk met het maiszaaien, waarbij bijvoorbeeld producten op basis van nicosulfuron niet toegepast kunnen worden.

Jos Tielen van WUR (r) en akkerbouwer Pieter van Leeuwen Boomkamp beoordelen het resultaat van dronezaaien van groenbemester.

Volgens een strak patroon

En ook omdat het bedrijf grotendeels niet kerend werkt, is gras ook een lastige om als het goed ontwikkeld de winter uitkomt, kapot te krijgen om te kunnen zaaien. Vandaar het experiment met de drone op twee percelen; één snijmaisras, één korrelmaisras. Kort gezegd komt het er op neer dat op 13 september het zaadmengsel volgens een strak patroon over de percelen met een drone is  uitgevlogen. Onder de zaadbak van de drone verspreidde een centrifugaalstrooiertje het bladkool en bladrammenaszaad. De grond was vochtig (200 mm in september). In de week na het dronezaaien viel ongeveer 70 millimeter regen. In totaal is er na zaai (13 -9) nu 300mm gevallen dus geen verdrogingskans.

Duidelijk zichtbaar is hier hoezeer de zoektocht van de groenbemester naar licht leidde tot lichte, taugé-achtige kiemplantjes. In het ten tijde van de kieming al verder afgerijpte korrelmaisras, was hiervan minder sprake.

Conclusies

Begin oktober, vóór het hakselen,  hebben onderzoekers van Thierry Stokkermans en Jos Tielen van Wageningen University Research (WUR) het resultaat van dronezaaien op de twee percelen beoordeeld. Hun conclusies luiden:

* Prima kieming van de groenbemester.

* Ook (zeer) regelmatig een gekiemd plantje in de bladoksels van maisplanten. Blijft wel klein.

* Eerste perceel was een snijmaisras. Door de nog zware bebladering was het onderin de rijen nog behoorlijk donker. Als gevolg daarvan behoorlijk iele, langgerekte bleke plantjes met witte stengeltjes. Ook op 26 oktober bij een tweede beoordeling  toen de mais er bijna een week af was, nog steeds dit beeld van iele plantjes. Het perceel geeft een vrij groene aanblik. Pieter van Leeuwen Boomkamp denkt dat je in dichte maisgewassen beter later zou kunnen vliegen. Op die manier is de kans groter dat er onderin al meer licht is en dat de groenbemester zich goed ontwikkelt. Vraag daarbij is wel  wat netto beter is voor N-afvang.

* Hier en daar een wat wisselende bezetting met groenbemester, mogelijk te wijten aan het zaaimachientje dat misschien niet overal evenveel zaad heeft laten vallen. ‘Waarschijnlijk is dit vrij eenvoudig te verbeteren’, zegt Tielen van WUR.

* Op het tweede perceel stond een korrelmaisras. Aangezien dat al verder was afgerijpt en daardoor wat opener en dus onderin meer licht, waren de groenbemesterplantjes hier wat sterker (groener, minder sliertig).

* Eerste perceel is op 18 oktober geoogst tussen de regen door met veel nattigheid (hakselaar op rupsen, kleine dumpertjes  (4 à 5 ton)met aangedreven wielen als overlaadwagens). Op stukken waar vaak op en neer gereden stond niets meer;  ook de maisstoppels waren daar niet meer te zien. Volgend jaar komen hier aardappelen, reden waarom Van Leeuwen Boomkamp de bodem zoveel mogelijk ontziet.

* Op stukken waar niet gereden is: groenbemester goed te zien. Plantjes blijven zoals gezegd wel erg iel en dun. Vraag was op 26 oktober of en in welke mate dat nog zou bijtrekken. WUR-onderzoeler Stokkermans oppert dat gebruikte bladkool/-rammenasrassen zich blijkbaar niet goed in de schaduw konden ontwikkelen. ‘Misschien is een andere plantensoort of bladkool/-rammenasrassen beter geschikt voor deze omgeving.’

Later gekiemde zaadjes, waarschijnlijk na het hakselen, kregen voldoende licht en groeiden groener en steviger uit.

Geen daverend succes

Het is gezegd, een daverend succes is het dronezaaien van groenbemester dit jaar in Nijkerk niet geworden. Wat niet wegneemt dat Pieter van Leeuwen Boomkamp er nog steeds in is geïnteresseerd. Hij ziet met de nu geleerde lessen ook wel mogelijkheden het resultaat te verbeteren. In elk geval wil hij af van grassen als groenbemester omdat dat waardplant voor aaltjes is. Het gebruik van rietzwenk is al wel beter ten opzichte van massaal gebruikt Italiaans raai maar doordat er in de spuitmix een veel lagere dosering grassenmiddel gebruikt kan worden, blijven er ook veel soorten onkruid gras aanwezig die wel waard voor aaltjes zijn. Een klein deel van hert groenbemesterzaad belandde in vochtige bladoksels en kiemde daar.

In herhaaldelijk bereden sporen staat niets. Ondanks dat is gehakseld op rupsen en afgevoerd met overlaadwagens met aangedreven wielen.

Video over resultaten dronezaaien

Wil je een videoverslag zien van de resultaten van het dronezaaien? Klik op de foto hieronder.