Koen van Boheemen: gebruiksgemak en inhoud gaan niet altijd samen

Beschouwing Koen van Boheemen

Expert NPPL en onderzoeker precisielandbouw & agrorobotica Wageningen UR

Na een weekend met storm en een flinke hoeveelheid regen was dinsdag 25 februari met een waterig zonnetje een prima dag om ons met terminals en taakkaarten bezig te gaan houden. De grote vraag van de dag: “Hoe kan ik als boer(/teler) makkelijk een betrouwbare taakkaart op maat maken?” Na een oproep binnen het NPPL-netwerk meldden zich vijf verschillende aanbieders van software om taakkaarten te maken aan om hun software te presenteren en te laten testen door een testpanel. Ook ik mocht als NPPL-expert meekijken naar de presentaties en de verschillende softwarepakketten hands-on testen. Op deze dag was de opdracht met behulp van satellietbeelden een taakkaart te maken voor het variabel overbemesten van aardappels.

Taakkaart.nl – Vantage Agrometius

Het eerste pakket dat gepresenteerd en getest werd is Taakkaart.nl van Vantage Agrometius. Dit pakket blinkt uit in eenvoudigheid en helpt je om in no-time een taakkaart te maken. Je begint met het kiezen van je perceel, waarbij zelf tekenen en kiezen uit RVO-percelen tot de mogelijkheden behoren. Daarna kies je op basis van de kleurenfoto’s welk satellietbeeld je wil gebruiken. Persoonlijk vind ik dat een klein nadeel, want pas na doorklikken krijg je het biomassa-beeld te zien. Je kan daarna kiezen tussen rasters van 30×30, 20×20 en 10×10, waarbij de laatste ook de resolutie van het satellietbeeld is. Standaard wordt het perceel opgedeeld in 5 zones, waarbij netjes aangegeven wordt hoeveel ha elke zone is en welke NDVI-waarde de zone heeft. De gebruiker moet daarna zelf de gewenste dosering per zone instellen. Hierna is de taakkaart in principe klaar, maar krijg je nog de mogelijkheid om handmatig aanpassingen aan de taakkaart te doen, wat erg fijn is. Een watergat, zandkop of kopakker kan zo nog ingetekend worden met daarbij een aangepaste dosering. Als laatste moet de kaart geëxporteerd worden, waar taakkaart.nl ook een mooie oplossing voor heeft. Trimble-klanten kunnen de taakkaart via Connected Farm automatisch naar hun terminal sturen, waardoor een USB-stick niet meer nodig is. Voor andere merken is er per merk een knop waarmee de taakkaart op het juiste formaat voor dat merk terminal aangeleverd wordt. Nog niet alle merken staan in de lijst, maar het is zeker een mooi begin.

Conclusie:

Taakkaart.nl is een mooie service voor mensen die net beginnen en ervaring op willen doen met taakkaarten. De service werkt snel en stelt niet te veel moeilijke vragen. Toch is er één punt waar je makkelijk op vast kan lopen, namelijk de vraag hoeveel je nou op welke zone precies moet strooien. Als je dit hebt besloten heb je in no-time een taakkaart welke in het juiste format voor jouw terminal aangeleverd wordt.

Akkerweb – Wageningen University & Research (WUR)

Sinds begin 2020 is Akkerweb, wat eerst een samenwerking was tussen Agrifirm en WUR, overgenomen door WUR. Je merkt bij het openen van Akkerweb meteen dat er een flink aantal apps zijn, maar tegelijk betekent dit dat je minder bij de hand wordt genomen dan bij de andere pakketten. Elke toepassing, waaronder dus overbemesting in aardappels, heeft zijn eigen app, maar het proces begint bij het (éénmalig) invoeren van je perceelsgegevens in de centrale bouwplan-app. Niet alleen de grenzen maar ook de teelt, het ras en de plantdatum moeten worden opgegeven voor er daadwerkelijk met een perceel gewerkt kan worden in de overbemestingsapp. Na het openen van de app wordt eerst gevraagd een machine-profiel in te vullen waar je de eigenschappen van je strooier invoert. Daarna kan je satellietbeelden binnenhalen door een datum te kiezen uit de lijst. Soms zitten hier beelden tussen waarbij bewolking over het perceel ligt, dus het kan even zoeken zijn voor een geschikt beeld gevonden is. Nadat een satellietbeeld gekozen is rekent Akkerweb het kaartje om naar hoeveel stikstof het gewas opgenomen heeft. Dit is erg fijn, want deze waardes zijn makkelijker te interpreteren dan de NDVI of WDVI-waardes. Vervolgens vraagt Akkerweb nog naar de verwachte opbrengst voor het opnieuw gaat rekenen. De volgende kaart laat zien hoeveel stikstof elk stukje van het perceel eigenlijk te kort komt om deze opbrengst te halen. Als laatste teken je de rijrichting in en wordt de kaart omgezet naar hokjes die overeenkomen met de breedte van je strooier die netjes in de rijrichting liggen. Downloaden van de kaart kan in shape of ISO-XML formaat en de kaart moet dus met een USB-stick in de machine gezet worden.

Conclusie:

Akkerweb is duidelijk anders opgezet dan de andere platforms, waarbij vooral opvalt dat je iets minder bij de hand genomen wordt. Voor mensen die nieuw zijn met taakkaarten kan dit de eerste keer verwarrend zijn, maar de handleiding helpt. Een groot voordeel van Akkerweb is dat de kaartjes makkelijker te interpreteren zijn, omdat ze bijvoorbeeld de hoeveelheid stikstof opgenomen in het gewas laten zien in plaats van de NDVI-waardes. Daarnaast adviseert Akkerweb ook welke dosering waar in het perceel zou moeten, wat betekent dat je dit niet zelf hoeft in te schatten. Aanpassen van de geadviseerde doseringen is echter niet mogelijk, wat weer een klein minpuntje is. Juist dat Akkerweb doseringen adviseert kan het erg geschikt maken voor mensen die graag gevoel bij precisielandbouw willen krijgen.

Cloudfarm – Dacom

Met Cloudfarm heeft ook Dacom een strategie gekozen betreffende precisielandbouw, waarbij precisielandbouw een integraal onderdeel van de teeltregistratie is. Bij Cloudfarm maak je een taakkaart als onderdeel van het teeltregistratieproces, waarmee je twee vliegen in één klap slaat. Cloudfarm is een zeer compleet programma met enorm veel functies, wat betekent dat het soms heel even zoeken is naar het juiste menu en/of knopje. Tijdens het plannen van een bewerking geef je op welke bewerking het is, welk perceel je gaat bewerken en welke trekker en/of machine je gebruikt, waardoor veel info die nodig is om de juiste taakkaart te maken al beschikbaar is. Als je begint moet je dus al deze info éénmalig invoeren, wat even werk is. Het maken van een taakkaart begint bij het plannen van een nieuwe bewerking op een perceel met een bepaalde trekker en/of machine. Cloudfarm vraagt daarna welke basisgegevens je wil gebruiken om de taakkaart te maken, waarbij je kan kiezen uit je eigen sensordata (mits je die hebt) en open data zoals satellietbeelden, de bodemkaart of de hoogtekaart. Daarna kan je kiezen hoeveel zones je wil en kan je per zone de dosering instellen. De hokjes worden automatisch langs een AB-lijn van je perceel gelegd maar kunnen makkelijk gedraaid en verschoven worden. Ook kan de kopakker los gepland worden. Ook hier is het mogelijk bepaalde hokjes handmatig nog een afwijkende dosering te geven. De taakkaart kan naar een aantal merken draadloos verstuurd worden en kan daarnaast als shape en ISO-XML gedownload worden zodat een USB-stick gebruikt kan worden. Als je trekker verbonden is wordt na het uitvoeren van de taak automatisch op ‘voltooid’ gezet en wordt ook data uit de trekker en/of machine automatisch gekoppeld en opgeslagen.

Conclusie:

Cloudfarm is een enorm compleet programma met veel functies. De vele opties en knoppen kunnen de beginner even afschrikken en menu’s en invoerschermen geven de gebruiker de mogelijkheid veel gegevens in te voeren en op te slaan, wat aan het begin ook wat overweldigend kan overkomen. Echter werkt het programma zeer soepel en vul je gegevens eigenlijk altijd maar één keer in. Hierdoor worden de eerste keer misschien wat veel vragen gesteld, maar gaat het maken van een 2e taakkaart al een flink stuk sneller. Achter de schermen zit er veel aan elkaar en je merkt dan ook dat het programma met je mee denkt. De koppeling met teeltregistratie is erg handig, omdat dit een hoop dubbel werk kan voorkomen.

Kverneland / MyDataPlant

Kverneland bouwt al jaren machines voor variabele toepassingen en heeft sinds kort ook een portal voor precisielandbouwtoepassingen. Het proces begint vanuit het machine-portal op de Kverneland-site, waar je voor een specifieke machine kiest om een taakkaart te maken. Je gaat dan naar de MyDataPlant-omgeving, waar zich de rest van het proces afspeelt. Na het handmatig intekenen van de percelen kan een satellietbeeld gekozen worden. Fijne aan het systeem van MyDataPlant is dat je direct al een miniatuur-voorbeeld van elk satellietbeeld te zien krijgt. Zo kan je een beeld kiezen dat overeenkomt met je eigen beeld van het perceel. Dan kies je het grid en het aantal zones, waarna je meteen de kaart te zien krijgt. Je vult zelf de gewenste doseringen in en dan is de kaart in principe klaar. Gebruik je een Kverneland terminal, dan kan de taakkaart draadloos naar de terminal gestuurd worden. Voor andere terminals kan je shape en ISO-XML downloaden

Conclusie:

Het systeem van Kverneland richt zich op dezelfde niche als Taakkaart.nl. Qua bediening en gebruiksgemak maken ze elkaar zeer weinig, met als belangrijke verschil dat Taakkaart.nl gratis is en je voor het systeem van Kverneland moet betalen. Desalniettemin is het een mooi systeem dat intuïtief werkt en je door het proces heen loodst. Doordat alle beschikbare satellietbeelden meteen zichtbaar zijn kan je snel een beeld kiezen dat past bij jouw beeld van het perceel.

TT+ – Van Iperen

Het TT+ platform van Van Iperen is gebouwd met de samenwerking tussen computer, adviseur en teler op de eerste plek. Aan de basis van het advies dat dit platform geeft ligt een opbrengstpotentiekaart van het perceel. Hoewel deze door de computer gemaakt wordt heeft van Iperen ervoor gekozen elke opbrengstpotentiekaart door een expert te laten controleren voor deze beschikbaar is voor de gebruiker. Een interessante keuze, want hierdoor kan het soms even duren voor je met een nieuw perceel aan de slag kan, maar tegelijk weet je wel dat de basis waar je mee werkt goed is. Om een taakkaart te maken volg je, nadat de opbrengstpotentiekaart goedgekeurd is door de expert van Van Iperen, een stappenplan waar het systeem je moeiteloos doorheen loodst. Je kiest eerst in welk formaat grid je wil werken en hoe het grid moet liggen, waarna de kaart dit grid meteen laat zien. Geavanceerde opties zoals kopakkers apart behandelen zijn ook beschikbaar. Daarna kies je met welke meststof je gaat werken en geef je de gewenste spreiding Opnieuw volgt er dan een controlestap, waarbij de teeltadviseur de kaart nog even controleert. Deze stap staat standaard aan maar kan uitgeschakeld worden. Als laatste wordt een taakkaart en een rapport aangeboden, welke je beide kan downloaden.

Conclusie:

TT+ is duidelijk opgezet om je door het proces van het maken van een taakkaart heen te loodsen, waarbij de teeltadviseur ook een duidelijke rol heeft. Vooral voor mensen die beginnen met taakkaarten kan het een fijn gevoel zijn dat de adviseur automatisch meekijkt. TT+ werkt soepel en is door het gebruik van de opbrengstpotentiekaart niet afhankelijk van satellietbeelden. Doordat de groeipotentiekaart als basis gebruikt wordt hoef je slechts de gewenste minimale en maximale dosering in te vullen en wordt de rest automatisch gedaan.

Introductie
Resultaten taakkaartsoftware
Beoordeling Taakkaart.nl
Beoordeling Akkerweb
Beoordeling Cloudfarm
Beoordeling My Data Plant
Beoordeling TT+
Koen van Boheemen: gebruiksgemak en inhoud gaan niet altijd samen