Laatste NPPL On Tour rit bij Overijsselse bollenteler

Eigenlijk kwam het Sjaak Huetink helemaal niet goed uit om proef te draaien met de autonome Steyr Expert 4130. Het was te nat, te druk en hun gevoel ging toch meer uit naar een veldrobot. Totdat hij er alsnog een paar dagen ervaring mee op kon doen. Eindconclusie: voorzichtig optimisme

Langzaam warmlopen

Huetink Bloembollen in Lemelerveld (Ov.) loopt graag voorop bij de teelt van leliebollen, eerstejaarsplantuien, zaaiuien en sinds een aantal jaren ook sedummatten voor vergroening van daken. Zodra de teelt en mechanisatie specialistisch worden, lopen ze er bij Huetink warm voor. Niet zo gek dus dat Sjaak en Henri Huetink en een aantal medewerkers geïnteresseerd zijn in automatisering en autonomie. Toch liepen ze niet direct warm voor de mogelijkheid om een aantal dagen te werken met de Steyr Expert 4130 cvt uitgerust met de iQuus autonome techniek van GPX Solutions.

Het eerste perceel wordt voor de tweede keer ‘bewerkt’ voor de beeldopnamen. Door werkgangen over te slaan is het draaien op de kopakker efficiënter maar doordat de trekker niet autonoom achteruit rijdt, is nog altijd een behoorlijke kopakker nodig.

Natte percelen en te druk

‘Dat had vooral te maken met de nattigheid op de percelen waar we de Steyr in zouden kunnen zetten en met de drukte op ons bedrijf’, vertelt Sjaak. ‘Als we iets doen, dan willen we het goed doen en dat betekent dat je er tijd voor moet maken. Op het moment dat de trekker beschikbaar was, lukte het niet om de juiste medewerkers vrij te spelen en toen heb ik de komst aanvankelijk afgezegd.’ Dat had ook wel te maken met het plan van het bedrijf om binnen nu en vijf jaar te investeren in een veldrobot. Een autonoom voertuig zonder cabine. ‘Wij zijn ons inderdaad serieus aan het oriënteren op een autonoom voertuig dat een aantal saaie en langdurige werkzaamheden voor ons uit kan voeren. Zoals het klepelen en frezen van percelen in het voorjaar. Dat gebeurt zes weken achtereen en is nu niet direct de meest motiverende werkzaamheid. Of het stelen trekken in de lelies. Maar dat alleen is onvoldoende voor een dergelijke investering. Zodra een autonoom voertuig minimaal 1.000 uur per jaar kan maken en 24/7 zonder toezicht, zonder supervisie ter plaatse kan en mag werken, dan zijn wij om.’

Bekijk hieronder de video over deze test.

Onbemande combinaties vragen toezicht

Terug naar de ervaringen met de Steyr Expert 4130 cvt waar Huetink uiteindelijk alsnog twee dagen mee werkte. Sjaak Huetink: ‘Koen van Boheemen was erg vasthoudend in zijn mening dat een autonome trekker goed zou passen op ons bedrijf. Toen de trekker opnieuw beschikbaar kwam hebben we er alsnog tijd voor gemaakt.’ Voordat de trekker arriveerde werd een aantal geschikte percelen en werkzaamheden uitgezocht en werd ook druk gefilosofeerd over de (on)mogelijkheden van autonomie. ‘Daarbij kwamen aanvankelijk vooral vragen naar boven over de combinatie van de trekker met een werktuig zoals een schijveneg. Wat gebeurt er als de nalooprol volloopt? Of als er iets afbreekt? Nu houdt de trekkerchauffeur toezicht. Daarvoor moeten oplossingen komen zodra een trekker echt onbemand te werk gaat.’ Het plan was om de Steyr twee percelen aan de voet van de Lemelerberg te laten schijveneggen als voorbewerking voor het kopeggen. Daarbij zou de Steyr vooroprijden, gevolgd door Frank Zaalberg, een jonge medewerker van Huetink, met de afstandsbediening van de Steyr in de hand. De meeste trekkers van Huetink zijn immers toch voorzien van een stuurautomaat. De beide percelen werden gekozen omdat ze er nogal ruw bij lagen en sowieso om twee grondbewerkingen vroegen.

Routeplanning in eigen beheer nodig

Om het eerste perceel te kunnen bewerken, stuurde Huetink de perceelsgrens, de AB-lijnen van het perceel en de werkbreedte van de schijveneg naar GPX Solutions voor het maken van een routeplanning. Die kwam retour waarna de route op de terminal van de Steyr is gezet. ‘Op dat eerste perceel ging het best wel mooi. Het perceel was goed ingetekend door GPX Solutions. Doordat Frank de Steyr volgde met de Claas trekker met daarachter de rotorkopeg, was het geen probleem om de afstandsbediening continu vast te houden met de groene knop ingedrukt. Maar zoals gezegd is autonomie voor ons alleen interessant als we het voertuig alleen kunnen laten zonder direct toezicht. Anders ben ik alsnog een medewerker kwijt die dan net zo goed op de trekker kan zitten. Het iQuus-systeem waarmee we werkten zie ik daarom als een tussenoplossing. Er zijn oplossingen die beter passen bij onze behoefte.’ De foto’s en video bij deze reportage zouden eigenlijk op een tweede perceel gemaakt worden. Dat dat toch op het eerste perceel gebeurde, illustreert wat Sjaak betreft meteen een voor hem groot nadeel van de huidige werkwijze. ‘Op ons bedrijf plannen we sinds tien jaar alle perceelsgrenzen, AB-lijnen en werklijnen en werkzaamheden zelf in Farm Works. Veelal ’s winters, maar sowieso ruim voordat de werkzaamheden plaatsvinden. We weten precies of een AB-lijn dient voor grondbewerking, zaaien/planten en/of gewasbescherming. Die planning en ook de bijbehorende data wil ik niet uit handen geven en ik wil daarvoor ook niet van iemand anders afhankelijk zijn.’ Frank vult aan: ‘Bovendien bel of app ik even naar kantoor als een AB-lijn op een van de vele huurpercelen uiteindelijk toch iets opgeschoven moet worden en ontvang ik direct draadloos de aangepaste AB-lijn en routeplanning. Dat gaat met het iQuus-systeem waarmee we mochten werken niet.’ Het resulteerde erin dat de autonome Steyr op het tweede vreemdvormige perceel een verkeerde AB-lijn pakte, waarop Sjaak na twee uur ploeteren besloot het eerder bewerkte perceel voor de beeldopnamen nogmaals ‘te bewerken’.

Sjaak Huetink: ‘Wij zijn ons serieus aan het oriënteren op een autonoom voertuig dat een aantal saaie en langdurige werkzaamheden voor ons uit kan voeren.‘

Kansrijk met korte kopakker

Voor veel teelten en werkzaamheden op het bedrijf van Huetink Bloembollen worden korte onbeteelde kopakkers gehanteerd. Iets dat sowieso gebruikelijk is in de bollenteelt. ‘We willen niet toe naar kopakkers groter dan de tien meter die we nu gewend zijn. Daarvoor zal de trekker toch autonoom achteruit moeten kunnen rijden en dat gaat nu niet. Het voordeel is wel dat het systeem van GPX Solutions op elk merk trekker is op te bouwen en dat je de trekker naast onbemand, ook bemand kunt blijven gebruiken.’

---

iQuus: uitgeklede basisversie voor eerste kennismaking

Voor deze praktijktest is het autonome iQuus systeem van GPX Solutions bewust gelimiteerd. Zo is systeem voor de veiligheid zo ingesteld opdat er altijd een persoon in de buurt van de trekker moet zijn. Mede met de input van de NPPL-gebruikers in deze praktijkproef wordt het autonome systeem van GPX Solutions, dat zijn oorsprong vindt in fruit- en boomgaarden, aangepast voor gebruik in open teelten voor akkerbouwers, veehouders en vollegrondstelers, zoals een aangepaste methode van routeplanning in percelen.

---

Steyr Expert 4130 cvt

De Steyr Expert 4130 cvt heeft een maximaal motorvermogen van 140 pk. Met de traploze transmissie met vier groepen rijdt de trekker met bestuurder maximaal 40 km/u. De hefkracht is maximaal 5.600 daN en de trekker levert maximaal 110 liter hydrauliekolie per minuut. De trekker is standaard voorzien van 440/65 R28 banden voor en 540/65 R38 banden achter. De basisuitvoering weegt 5.500 kilo. Alle technische details en de nieuwprijs van de Steyr Expert 4130 cvt vind je hier. De gebruikte autonome Steyr is niet voorzien van het iQuus veiligheidspakket.