Nog geen plek voor precisielandbouw en niet-kerende grondbewerking in ecoregeling

Precisielandbouw en niet-kerende grondbewerking (nkg) verdienen volgens velen een plek in de ecoregeling van het nieuwe Gemeenschappelijke Landbouwbeleid (GLB). Probleem voorlopig is alleen dat de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) nog geen mogelijkheden ziet om precisie-teeltmaatregelen en niet-kerende grondbewerking te controleren.

In de regeling voor 2023 krijgt precisielandbouw daarom nog geen plekje. De blik is nu gericht op hoe in 2024 precisielandbouw en minimalisering van de grondbewerking in de ecoregeling kunnen helpen bij het scoren van brons, zilver of goud. De Tweede Kamer heeft in ieder geval in een motie op aangedrongen volgend jaar dit in de ecoregeling op te nemen.
Sowieso zijn er goede argumenten om precisielandbouw en niet-kerende grondbewerking in de ecoregeling op te nemen. Maar zeker telt ook dat de huidige ecoregeling voor akkerbouw magertjes is, doordat er relatief weinig opties zijn om uit te kiezen.

Op een bijeenkomst voor deelnemers aan de Nationale Proeftuin Precisielandbouw op 8 maart staat het onderwerp op de agenda. Er vindt dan een brainstorm plaats om te horen welke mogelijkheden vanuit de akkerbouwpraktijk worden aangedragen om niet-kerende grondbewerking en precisielandbouw in te passen. Ook RVO is daarbij aanwezig.

Met app alleen spuiten als het nodig is

Precisielandbouwspecialist Johan Booij van Wageningen University & Research verdeelt precisielandbouw onder in de managementsvorm en precisietechnieken. “Precisielandbouw is heel breed, je hebt de variatie in ruimte en tijd en je hebt de technieken. Met bijvoorbeeld de blight-app varieer je in de tijd. Je spuit alleen als het echt nodig is. Zeker in droge jaren bespaar je daarmee ten opzichte van kalenderspuiten, terwijl de bescherming van het gewas optimaal blijft. Gebruik van deze app leidt tot een mindere milieubelasting, ook is er een financieel voordeel, als is dat in nattere jaren uiteraard anders.”

Pleksgewijs

Ook vra zou passen in de ecoregeling. Vra staat voor variable rate application, ofwel pleksgewijs variëren met de dosering van gewasbeschermingsmiddelen. Dat leidt tot een efficiëntere inzet van middelen. Bijvoorbeeld variabele dosering van bodemherbiciden afhankelijk van de zwaarte van de grond. Of de dosering van phytophthora- of loofdoodmiddel op basis van biomassabeelden komen in aanmerking. “Het is alleen lastig hoe je dat efficiënt gaat controleren”, vertelt Booij. “Het hebben van een spuitmachine die het kan, is onvoldoende garantie dat de mogelijkheden ook allemaal werkelijke benut worden. Maar wellicht is iets te doen met logdata uit de machine. Of zogenoemde as applied-kaarten die exact aangeven waar op welk perceel hoeveel is gespoten.”

Controle niet-kerende grondbewerking

Ook de controle op de uitvoering van niet-kerende grondbewerking is een punt van aandacht, vertelt beleidsmedewerker Arjen Brak van LTO-Nederland. Net als Booij van WUR ziet Brak goede mogelijkheden om precisielandbouw en niet-kerende grondbewerking in het pakket ecomaatregelen op te nemen.
Tegelijkertijd is hij er zich ook van bewust dat een en ander geborgd en gehandhaafd moet kunnen worden. “Een praktijkman ziet wel of van een perceel de bouwvoor geploegd is of alleen oppervlakkig is ge-ecoloegd. Grootschalig vanuit de satelliet is dat nog wel even wat lastiger. Maar misschien kan de teler op foto’s gekoppeld aan exacte plaatsbepaling vastleggen wat hij doet. Het goede nieuws is in ieder geval dat we de toezegging hebben dat er per 2024 meer voor de akkerbouw in de ecoregeling komt. Ik ben ook benieuwd naar wat de NPPL-ers op de bijeenkomst inbrengen en wat LNV/RVO daarvan meeneemt.”