NPPL zoekt 6 nieuwe kandidaten voor 2019

De Nationale Proeftuin Precisielandbouw (NPPL) breidt uit met 6 nieuwe toepassingen. Ook veehouders maken kans op gratis onafhankelijk advies en ondersteuning om hun bedrijf te innoveren. Transparantie is bij NPPL een sleutelwoord.

Goed voor portemonnee boer

Het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselveiligheid (LNV) wil akkerbouwers en melkveehouders stimuleren met precisietechnieken aan de slag te gaan. Het ministerie wil dat om de milieubelasting door de landbouw te verminderen en voor vergroting van de voedselveiligheid, minder residu. De verwachting daarbij is ook dat precisie per saldo goed is voor de portemonnee van de boer.

Wat ook nog aan de orde is dat precisielandbouw kan helpen te laten zien hoe zorgvuldig in de landbouw wordt omgegaan met productiemiddelen en dat er aandacht is voor natuur en milieu. Transparantie heet dat. Moeilijk te kwantificeren misschien, maar erg belangrijk voor de verankering van de landbouw in de Nederlandse samenleving.

Hulp van Wageningse experts

Tegelijkertijd is ook duidelijk dat het gros boeren de kat uit de boom kijkt als het gaat om de adoptie van precisielandbouw. Dat komt door de complexiteit van de technieken. Het blijkt dat het niet zo eenvoudig is die op een soepele manier te integreren in de bedrijfsvoering.

Een tweede grote belemmering is de ‘asymmetrie in kosten en baten’. De kosten van precisielandbouwtoepassingen komen voor rekening van de boer, terwijl de baten onzeker zijn of terecht komen bij leveranciers en adviseurs.

NPPL wil beide kwesties bij de kop pakken. Wageningse experts helpen boeren met precisietechnieken op gang. Daarbij worden dan ook de kosten en opbrengsten van de nieuwe technieken nauwkeurig bekeken om antwoorden te kunnen geven op de rendabiliteitsvraag.

Ervaringen delen met collega‘s

NPPL werkt met voorbeeldbedrijven verspreid over Nederland. Voor de deelnemers betekent dat dat ze rolmodellen moeten zijn waaraan andere bedrijven zich kunnen spiegelen. NPPL zoekt dus niet de absolute voorhoede, maar wel boeren uit de voorhoede van het peloton of boeren die daarbij willen horen.

Deelnemers aan NPPL moeten dus ook naar buiten willen treden, hun ervaringen willen delen met collega’s. Transparantie en onafhankelijk advies zijn belangrijk binnen NPPL. Ervaringen met de precisietoepassingen op de praktijkbedrijven moeten naar buiten worden gebracht. Om uiteindelijk verder te komen in de richting van een economische en ecologische kan verduurzaming van de landbouw en meer voedselveiligheid, is het nuttig te weten wat werkt, maar ook wat niet of nog niet werkt of wat beter kan.

Precisiebemesting van grasland

• Toepassing: Precieze plaatsspecifieke dosering van dierlijke mest op basis van samenstelling, bodemscans, gewaswaarnemingen en weer. Het gaat om nauwkeurig en realtime meten van de nutriëntensamenstelling van de toegepaste drijfmest met behulp van NIR-sensoren. Het resultaat hiervan is dat nauwkeuriger gedoseerd wordt en bekend is wat daadwerkelijk gedoseerd is. Tot slot wordt de gewasgroei gevolgd en wordt de opbrengstvariatie in kaart gebracht met verschillende sensorsystemen (van satelliet tot weegcel).
• Voordeel voor de melkveehouder: Meer goed gras van zijn grond.
• Voordeel voor milieu: Efficiëntere inzet en benutting van mest geeft minder mineralenemissie.
• Status: Veel onderdelen van deze precieze bemesting zijn praktijkrijp, waar het nu om gaat is dat veehouders de techniek gaan toepassen op hun bedrijf.
• Waarom nog weinig toegepast: 1. Onbekendheid met de mogelijkheden, 2. Kosten/batenverhouding voor teler onduidelijk, 3. Doseer- en taakkaarten niet altijd inleesbaar in software van toedieningstechniek, 4. Integratie op bedrijfsniveau vergt inspanningen.
• Dit biedt NPPL: Telers die (al dan niet via hun loonwerker) met deze toepassing aan de slag willen in NPPL verband krijgen een ondersteuning bij de keuzes en uitvoering tijdens het seizoen.

Bescherming van legnesten van weidevogels

• Toepassing: Legnest- en faunabeheer in grasland. Natuur-inclusieve landbouw vraagt om detectie van (tijdelijk) te beschermen soorten (planten en dieren) en aanpassing van het gewasbeheer. NPPL richt zich in eerste instantie eerst op weidevogels, maar het mag breder.
• Voordeel voor de melkveehouder: Bij goede inrichting van de faunabescherming op bedrijfsniveau komt de melkveehouder in aanmerking komt voor een vergoeding in het kader van Agrarisch Natuur & Landschapsbeheer (ANLB).
• Voordeel voor milieu: Betere kansen voor weidevogels en andere fauna.
• Status: Onderdelen voor bescherming zijn praktijkrijp, systeemtoepassing zijn in ontwikkeling en kunnen in NPPL concreet worden gemaakt. Nest- en vogeldetectie met sensoren al dan niet aangevuld met visuele waarnemingen. Plaats- en tijdspecifiek maaibeheer en andere teeltmaatregelen worden hierop aangepast.
• Waarom nog weinig toegepast: 1. Onbekendheid met de mogelijkheden, 2. Kosten/batenverhouding voor teler niet erg aantrekkelijk, 3. Aanpassing maaibeheer geeft opbrengstverlies.
• Dit biedt NPPL: Telers die met deze toepassing aan de slag willen in NPPL verband krijgen een ondersteuning bij opzetten en uitvoeren van de vergroeningsmaatregel.

Beregeningsadvies op maat

• Toepassing: Het krijgen van adviezen voor beregening op basis van een actuele, overzichtelijke en nauwkeurige overzichten op computer, tablet of smartphone van de bodemvochtbeschikbaarheid van percelen. Adviessystemen bieden steeds meer mogelijkheden door het steeds makkelijker beschikbaar komen van open-data over bodem en weer, en door innovaties op het gebied van bodemsensoren, weerstations, connectiviteit en Internet of Things.
• Voordeel voor de teler: Efficiënter gebruik van water, kans op hogere opbrengst en kwaliteit.
• Voordeel voor milieu: Minder onttrekking water aan de bodem, verbetering nutriëntenbenutting.
• Status: Onderdelen en systemen zijn praktijkrijp.
• Waarom nog weinig toegepast: 1. Onbekendheid met de mogelijkheden, 2. Kosten/batenverhouding voor teler onvoldoende inzichtelijk, 3. Beperkte mogelijkheden om te variëren binnen het perceel.
• Dit biedt NPPL: Telers die met deze toepassing aan de slag gaan in NPPL-verband krijgen een ondersteuning bij de keuzes van systemen en uitvoering ervan op hun bedrijf tijdens het seizoen. Het vergt ondanks nieuwe technieken nog steeds enig maatwerk om perceelspecifiek de juiste data tijdig in handen te krijgen.

Plaatsspecifiek probleemonkruid bestrijden

• Toepassing: Plaatsspecifiek onkruidbestrijden met onkruiddetectie op grasland en in andere open teelten.
• Voordelen voor de teler: Minder gebruik van middelen of energie en minder kans op groeiremming gewas.
• Voordelen voor het milieu: Minder middel- en/of energiegebruik is minder emissie.
• Voedselveiligheidswinst: Minder kans op ongewenste residuen.
• Status: Praktijkrijp is onder andere detectie van onkruidhaarden in graanstoppel, gras en braakland. Detectie van individuele onkruidplanten is ook mogelijk in gewassen met een duidelijk rijstructuur. Hetzelfde geldt voor detectie breedbladigen in grasland. Een optie is ook om onkruidhaardenkaarten uit bijvoorbeeld een uiengewas te gebruiken om plaatsspecifiek probleemonkruiden in volgend graangewas te bestrijden.
• Knelpunten voor adoptie: 1. Onbekendheid met de mogelijkheden, 2. Kosten/batenverhouding voor teler beperkt interessant of onbekend, 3. Doseer- en taakkaarten niet altijd inleesbaar in software van toedieningstechniek, 4. Geïntegreerde systemen nog onvoldoende uitgetest.
• Dit biedt NPPL: Telers die met deze toepassing aan de slag willen in NPPL verband krijgen een ondersteuning bij de keuzes en uitvoering tijdens het seizoen. Een optie is ook om onkruidhaardenkaarten uit een eerdere teelt gebruiken bij de plaatsspecifieke bestrijding van onkruiden in de huidige teelt.

Variabel fungiciden doseren in aardappelen en bloembollen

• Toepassing: Variabel doseren fungiciden tegen phytopthora in aardappelen en botrytis in bloembollen. Waar het om gaat is dat waar minder middel nodig is, ook minder gespoten wordt. Nieuw is de mogelijkheid om timing te combineren met variabel doseren. Telers kunnen toegang krijgen tot biomassakaarten van hun gewassen via diverse opties. Zo kan gebruik gemaakt worden van satelliet- of dronebeelden of van sensoren die direct aan spuitmachines gekoppeld zijn en die biomassascans leveren voor on-the-go bespuitingen.
• Voordelen voor de teler: Besparing op gebruik van gewasbeschermingsmiddelen en daarmee kostenverlaging.
• Voordelen voor het milieu: Minder middelgebruik is minder emissie naar de omgeving. Belangrijk in aardappelen en bloembollen, waarin relatief veel wordt gespoten.
  Status: Onderdelen zijn praktijkrijp, resultaten op proefbedrijven tonen goede resultaten.
• Knelpunten voor adoptie: 1. Onbekendheid met de mogelijkheden, 2. Kosten/batenverhouding voor teler beperkt bekend, 3. Doseer- en taakkaarten niet altijd inleesbaar in software van toedieningstechniek, 4. Geïntegreerde systemen nog onvoldoende uitgetest.
• Dit biedt NPPL: Telers die met variabele fungicide dosering aan de slag willen in NPPL verband krijgen een ondersteuning bij de keuzes en uitvoering tijdens het seizoen.

Rijpadenplanning en -optimalisatie

• Toepassing: Rijpadenplanning op percelen via softwarepakketten als GAOS (Geo-Akker Optimalisatie Systeem). Dit geeft in veel gevallen een betere basis voor uitvoeren van variabele doseringstechnieken dan enkel het uitzetten van eenvoudig een basislijn (zgn. A-B lijn).
• Voordeel voor de teler: Gemak bij inplannen rijpaden op akkers, optimalisatie van natuur- en cultuurakkers, minimalisatie van de bodem-verdichting, minder diesel, sneller werken.
• Milieuwinst: Betere bescherming natuur en oppervlaktewater rondom het perceel, minder gebruik en emissie middelen en diesel, betere bodemkwaliteit.
• Techniek: Bedrijfsmanagementsysteem, geo-data platform en softwarepakket. Een optimaal rijpadenpatroon wordt gemaakt vanachter de computer om het vervolgens naar de eigen tractor en zo nodig die van de loonwerker over te brengen.
• Status: Verschillende telers werken al langer met GAOS. Een eenvoudige versie voor gebruik door telers is sinds 2018 beschikbaar.
• Dit biedt NPPL: Onbekendheid met de mogelijkheden en met kosten en baten. Telers krijgen op hun bedrijf een concrete demonstratie en ondersteuning bij de toepassing.