Een aantal weken maken acht NPPL-deelnemers kennis met de mogelijkheden en beperkingen van onbemande autonome trekkers. Samen met leverancier GPX Solutions en WUR stelt NPPL daarvoor een omgebouwde standaard Steyr-trekker beschikbaar. Jan Pieter Evenhuis kon de autonome Steyr Expert 4130 vanwege weersomstandigheden slechts één middag aan het werk zetten. Naast de mitsen en maren van de huidige techniek is hij enthousiast en ziet hij potentie.

Direct enthousiast

Toen de e-mail binnenkwam met daarin de vraag of ze als NPPL-deelnemer kennis wilden maken met de autonome techniek van GPX Solutions, waren Jan Pieter en zijn vader Pieter Evenhuis gelijk enthousiast. “We wilden graag een keer proeven wat die techniek nu eigenlijk kan om toch alvast een keer kennis te maken met zulke techniek. Want ik denk wel dat dat toekomst gaat hebben”, zegt Jan Pieter erover. (Bekijk hieronder de video van deze test.)

Jan Pieter Evenhuis kon de autonome trekker vanwege weersomstandigheden slechts één middag aan het werk zetten voor het cultiveren van de graanstoppel van een 2,5 hectare groot perceel.

Eigen routeplanning verwacht

Voordat akkerbouw/loonbedrijf Evenhuis in Giethoorn (Ov.) de Steyr Expert 4130 cvt met daarop de iQuus autonome techniek van GPX Solutions een week lang ter beschikking kreeg, had de jonge akkerbouwer vanzelfsprekend bepaalde verwachtingen. ‘Van elk van onze percelen zijn de perceelsgrenzen en AB-lijnen digitaal beschikbaar en ik verwacht dat de trekker daarbinnen z’n eigen route kan verzinnen. Om vervolgens de meest efficiënte indeling en route op een perceel af te werken. En dat je obstakels zoals een elektriciteitsmast en te vermijden plekken zoals een natte plek goed aan kunt geven. Dat moet zo’n systeem wat mij betreft toch wel zelfstandig kunnen want anders blijf je er zelf toch nog te veel mee bezig. Het moet niet méér tijd en werk gaan kosten. Als je eerst uren op kantoor moet zitten om zo’n trekker aan de praat te krijgen en te houden, dan zie ik de meerwaarde van de techniek niet.’ Op dezelfde dag dat de trekker arriveerde in Giethoorn, toog Jan Pieter naar een perceel met graanstoppel niet ver van het bedrijf om daar direct een en ander uit te proberen met een cultivator. ‘We kregen een goede uitleg van de mensen van GPX Solutions en zij hebben ook gelijk de route ingesteld. Qua uitleg en toelichting was het super geregeld.’

Jan Pieter Evenhuis: ‘De trekker reed te veel onnodig en te ver op de kopakkers zonder wat te doen. Ik merkte ook dat de verbinding tussen de trekker en afstandsbediening wegvalt na het keren van de trekker op de kopakker aan de andere kant van het 500 meter lange perceel.‘

Routing kan efficiënter

Het cultiveren van de graanstoppel van het 2,5 hectare grote perceel op maandagmiddag 28 augustus bleek achteraf de enige gelegenheid voor Jan Pieter om ervaring op te doen met de iQuus-techniek. ‘Vanwege de neerslag gedurende die week, was het bewerken van dat ene perceel voor ons de enige mogelijkheid om ermee te experimenteren. Misschien hadden we de trekker wat groenbemester kunnen laten zaaien maar gezien de huidige mogelijkheden van de trekker denk ik dat grondbewerking wel meer dan genoeg was. Zaaiwerkzaamheden vertrouw ik dergelijke techniek nog niet toe. Dat vind ik nog te veel gevraagd.’ Om het perceel te kunnen bewerken, stuurde Jan Pieter de gps-coördinaten van de perceelsgrens en van de AB-lijnen naar GPX Solutions. Vergezeld van de werkbreedte van de cultivator (3 meter) en enkele aanwijzingen voor de bewerking. Zo bevatte het perceel op voorhand geen te vermijden plekken maar wel een geer en moest de trekker aan weerszijden een kopakker aanhouden. Daartoe ontving hij een routeplanning op basis van één AB-lijn om het 2,5 hectare grote te kunnen cultiveren retour. ‘Die route heeft de trekker gereden van begin- tot eindpunt en dan heeft-ie alles gehad. Wat mij daarbij opviel, is dat de uitgedachte of berekende route zeker niet de meest efficiënte was. De trekker reed te veel onnodig en te ver op de kopakkers zonder wat te doen. En doordat er maar één AB-lijn voor de routeplanning is gebruikt, kon de trekker niet overweg met de geer. Daardoor is het perceel gewoon vierkant gecultiveerd totdat-ie ongeveer bij de naastliggende sloot uitkwam. Het viel mij ook op dat de verbinding tussen de trekker en afstandsbediening wegvalt na het keren van de trekker op de kopakker aan de andere kant van het 500 meter lange perceel. Waarschijnlijk is de zichtlijn tussen beide antennes dan onderbroken door de cabine van de trekker. Naarmate ik verder naar de trekker toeliep, reed ie weer onbemand door.’

Meer onbemand dan autonoom

Terugkijkend ziet Jan Pieter het systeem meer als een luxe kopakkermanagement systeem. ‘De trekker had (in deze testversie) geen veiligheidspakket en dat betekent dat je er telkens bij moet blijven en de groene knop op de afstandsbediening ingedrukt moet blijven houden. Het is natuurlijk maar net wat je verwacht, maar het systeem kan alle functies van de trekker bedienen en daar houdt het mee op. Het systeem is niet zelfdenkend en zelflerend en je moet er de hele dag nog bijblijven. Ik zie het daarom meer als een onbemande trekker dan als een volledig autonoom systeem. GPX Solutions vertelde ons dat hun iQuus-systeem op dit moment tot zeventig procent van het werk kan overnemen en dat ik de rest zelf nog op moet lossen. Naar de toekomst toe verwacht ik meer een dergelijk systeem.’

Evenhuis: ‘Terugkijkend zie ik het systeem meer als een luxe kopakkermanagement systeem. De trekker had namelijk geen veiligheidspakket en dat betekent dat je er telkens bij moet blijven en de groene knop op de afstandsbediening ingedrukt moet blijven houden’.

Wel verrast door mogelijkheden

Jan Pieter Evenhuis is niettemin enthousiast over en verrast door de techniek. ‘Het viel mij echt honderd procent mee wat-ie al kon. Het is natuurlijk heel eenvoudig om zoiets te bedenken, maar ga het maar eens uitvoeren met zo’n machine. Wat mij betreft zijn ze al een heel eind op de goede weg. Ik kan me voorstellen dat de techniek heel goed routes af kan rijden zoals ze dat in boomgaarden al langere tijd doen. De functionaliteiten in het open veld vind ik momenteel nog te beperkt maar we zitten nog in een opstartfase wat betreft de techniek en het gebruik ervan. Het viel mij sowieso heel erg mee dat we ’m zo snel aan de praat kregen en ik denk ook wel dat je iedereen hiermee op pad kunt sturen. Bij ons zou een onbemande trekker wat mij betreft grasland kunnen vrezen in het voorjaar en eenvoudige grondbewerkingen uit kunnen voeren. Zoals voor een spitmachine of voor een ploeg uit. Werkzaamheden die niet veel snelheid vragen en niet te complex zijn.’

---

Jan Pieter Evenhuis is enthousiast over en verrast door de techniek. ‘Het viel mij echt honderd procent mee wat-ie al kon. Het is natuurlijk heel eenvoudig om zoiets te bedenken maar ga het maar eens uitvoeren met zo’n machine. Wat mij betreft zijn ze een heel eind op de goede weg’.