Nu is het saldo op veldbonen in Nederland, als gevolg van internationale concurrentie, nog verlieslatend. ‘Dat gaat op termijn echt veranderen’, zegt teler en voorzitter van de telersorganisatie Eiwitboeren Nederland, Henk Janknegt. Een pleidooi om langzaam veldbonen op te gaan nemen in het teeltplan.

Eiwittransitie

Het areaal vlinderbloemigen (veldbonen, lupine, soja en kikkererwten) lag in 1951 in Nederland op 35.000 hectare. Daar is nog maar 4.000 van over. En aten we in 1951 20.000 ton peulvruchten, we eten het nauwelijks meer. ‘Dat is jammer’, vertelt Henk Jan Knegt, want ze zijn voedzaam en vooral gezond .’ De veldboon zou ook een goed product zijn voor de eiwittransitie, want is eiwitrijk. Maar het telen ervan is in Nederland domweg niet rendabel. Janknegt  teelt zelf 13 hectare veldbonen en per saldo is de teelt van veldbonen verliesgevend. ‘Het is een internationale handel en we kunnen in Nederland niet op tegen het buitenland met de teelt van veldbonen.’

Doorbraak

Toch verwacht Janknegt komend jaar en komende jaren een doorbraak. ‘We moeten wel. De eiwittransitie is niet te stoppen.’ Komend jaar al zullen meer boeren veldbonen gaan telen, voorspelt Janknegt. Al is dat wel een vertekend beeld. ‘Veldbonen zijn opgenomen in de Eco-regelingen. En dus worden ze rendabel en kunnen concurreren met graan. Maar eigenlijk moet je dat niet willen. Gewassen zouden  niet afhankelijk moeten zijn van subsidies.’ Maar zelfs zonder de Eco-regelingen denkt Janknegt dat de groei van veldbonen in Nederland door gaat zetten. ‘Die signalen krijg ik vanuit de industrie. Inkopers zijn steeds vaker bereid om de boer een goede prijs te betalen omdat ze niet langer eiwit uit Verweggistan willen inkopen is maatschappelijk niet meer verantwoord. Maar ze zijn ook geen Sinterklaas. Dus uiteindelijk zal de consument er meer voor moeten gaan betalen. Vergelijk het ook met Cosun en Avébé die eiwitonderdelen uit aardappelen en suikerbietenblad halen. Plantaardige eiwitten zijn de trend, niet via de dierlijke route.’

Janknegt adviseert boeren om langzaam veldbonen op te nemen in het teeltplan. ‘De toekomst is er één met eiwitten, en als de industrie wil betalen, kan de veldboon prima onderdeel zijn van je bedrijfsvoering. Al zal de industrie dan zelf nog iets meer moeten betalen dan een ldo  tarwe saldo, want het telen van veldbonen is risicovoller dan de graan teelt gewassen.’ Overall is Janknegt positief over de toekomst. Dat de veldboon niet lekker is weerspreekt hij. ‘Als je het goed bereid is-ie heerlijk. Maar je kunt de boneneiwitten ook als ingrediënt zien, en dan is de reeks toepassingen nog veel groter.’ In de Nationale Eiwitstrategie wordt zelfs gesproken over 100.000 hectare veldbonen in Nederland. Janknegt ziet dat niet als reëel. Niet alle grond is ook geschikt voor vlinderbloemige gewassen. Maar een groei in het areaal verwacht Janknegt dus wel.