Jacob van den Borne werkt al 15 jaar met precisielandbouw. Naast alles wat hij al doet focust hij dit jaar op robotica en strokenteelt.

Akkerbouwer Jacob van den Borne is geen onbekend gezicht in de wereld van de precisielandbouw. Sterker nog, hij is inmiddels een boegbeeld van deze sector en deelt op allerlei manieren zijn ervaringen en visie op de ontwikkelingen. De komende jaren doet hij dat ook onder de vlag van NPPL.

(tekst gaat onder kader verder)

Geïntegreerd in bedrijfsvoering

Als early adapter van deze technieken heeft Van den Borne volop leergeld betaald. Na 15 jaar ervaring zijn echter een groot aantal toepassingen, onder andere op basis van taakkaarten, geïntegreerd in de bedrijfsvoering. Naast de praktische toepassingen richt de ondernemer zich nadrukkelijk op beheer en ontsluiten van data. Daarbij spelen ook aspecten als eigenaarschap en de mogelijkheden om deze te verwaarden.

Centraal daarbij is de databank van Dacom, waarin ook bronnen als bodemscans en uitslagen van bodemmonsters structureel worden opgeslagen. De veelzijdige ondernemer werkt verder aan een eigen frietmerk met producten uit de strokenteelt (Frietje Precies).

(tekst gaat onder foto verder)

Nauwelijks overlap

Van den Borne begon in 2006 met de eerste toepassingen op het gebied van precisielandbouw zoals automatisch secties bedienen, recht rijden en overlapbeperkende maatregelen. “Dat is goed gegaan, het percentage overlap is afgenomen van 13 naar amper 1%”, vertelt de ondernemer. Dat is op zijn bedrijf extra belangrijk omdat hij zo’n 180 percelen beteelt van gemiddeld 3 hectare en met ook nog eens 6 hoekpunten.

Sinds 2010 zijn extra stappen gezet om – zoals hij het zelf zegt – “op het juiste moment op de juiste plek wat te doen om een betere kwaliteit of opbrengst te krijgen.” De opbrengst is elk jaar 1 gestegen en er zijn minder kwaliteitsproblemen. Variabele toepassingen als loofdoden en herbicide spuiten zijn ook ingeburgerd en leidt tot een lager gebruik van middelen.

Ondanks dat deze techniek weinig geheimen meer voor hem heeft, blijft hij op zoek naar verbeteringen. Zo is Van den Borne aan het testen om via Dacom twee taakkaarten in één bewerking te combineren; voor het variabel planten van aardappelen en verdelen van granulaat.

Volautomatisch bewerken

Van alle dingen die Van den Borne al doet, krijgen dit jaar een paar onderwerpen prioriteit. Variabel beregenen met behulp van bodemvochtstations, weergegevens en voorspellingssysteem en GPS-gestuurde waterkanonnen doet de ondernemer al jaren. Hij wil nu de stap zetten om gewasparameters te gebruiken. “Door middel van metingen willen we de gewasverdamping per kuub in kaart brengen en hierop de beregeninghoeveelheid aanpassen.”

(tekst gaat onder foto verder)

Autonome akker

Verder krijgt de autonome akker meer vorm; Van den Borne wil een bietenperceel dit seizoen zoveel mogelijk volautomatisch laten bewerken. De eerste stappen daarvoor zijn dit voorjaar gezet door het zaaien van de bieten door de autonome trekker roboti van Agrointelli. Ondanks dat de rijen niet helemaal recht liggen als gevolg van wat speling op de stuurstang is Van de Borne in grote lijnen tevreden met het resultaat. “Het zaaien op zich ging goed, maar het ligt er niet zo netjes bij als dat we het zelf zouden doen.”

Hij constateert dat er bij de autonome trekker een verschil zit tussen kleinschalige proeven en een praktijkveld van hectares groot. “Het zaaien van de hoeken van de kopakker lukt niet omdat de machine niet achteruit kan. Dat moest dus met de hand gebeuren.”

Veiligheidsmarge

Ook hanteert de machine een veiligheidsmarge, waardoor er nu een 1,5 meter groenstrook om het perceel ligt. De komende maanden zullen meer bewerkingen automatisch worden uitgevoerd zoals de onkruidbestrijding. Tijdens een open dag eind augustus zijn de apparatuur en het resultaat met eigen ogen te bezichtigen.

Van den Borne volgt de ontwikkeling met belangstelling en is positief over de toekomstige mogelijkheden van robotisering. Hij verwacht evenwel dat grote doorbraken op zich laten wachten tot het moment dat de automotive-industrie er geld in steekt. “Technisch kan er al heel veel maar voor dit soort ontwikkelingen zijn grote bedrijven nodig.”

Gezonde bodem

Een ander item waar Van den Borne dit jaar op focust is bodemverbetering. “Zonder een gezonde bodem kunnen we niets.”

De bodemscans en structurele bodembemonstering dienen als basis en steeds meer toepassingen zijn gericht op behoud of verbetering van de bodemkwaliteit. Ook let bij investeringen in machines of ze bijdragen aan het tegengaan van bodemverdichting.

Strokenteelt

Eén van de onderwerpen die in dat kader aandacht krijgt is strokenteelt. Het idee erachter is meerdere gewassen naast elkaar telen, wat goed is voor het bodemleven en ziekten en plagen minder gemakkelijk verspreiden. Juist met de data die Van den Borne verzamelt en gebruikt moet dat betere toepassingen kunnen opleveren.

De akkerbouwer heeft voor het derde jaar een perceel van ruim 5 hectare op deze manier ingericht. Dit jaar teelt hij aardappelen, pastinaak op ruggen, granen en zoete aardappelen. Op de planning staat ook de teelt van pinda’s; dat is een experiment waarbij hij de grondstof verwacht te kunnen gebruiken voor zijn eigen frietconcept.

Pastinaak op ruggen

Een verandering met voorgaande jaren is dat de pastinaak op ruggen is gezet in verband met de mogelijkheid van onkruidbestrijding. Verder valt de werking van de bioplastic bij de zoete aardappelen, die als laatste worden geplant, nog wat tegen. Binnen de strokenteelt is Van den Borne met een zaaimachine met strip-till aan de slag gegaan. Dat betekent een niet-kerende grondbewerking waarbij direct in stroken in de grond wordt gezaaid.

De komende maanden zal blijken hoe de strokenteelt verder ontwikkelt. Dat hij maximaal gebruik zal maken van taakkaarten en variabele toepassingen is een gegeven.