Precisielandbouw op een lastig perceel

Op een perceel met moeilijke vorm en wisselingen in grondsoort verwacht Peter van der Poel voordelen te boeken met precisielandbouw.

In Voorne-Putten, in het zuiden van de provincie Zuid-Holland, is het contrast groot. Het ene moment is er zware industrie van Rotterdam, enkele minuten later is er het open polderlandschap met voornamelijk akkerbouw. In dit gebied ligt aan een dijk het bedrijf van Peter van der Poel. Deze ondernemer bereidt zich voor op deelname aan het tweede seizoen van het NPPL-project, de Nationale Proeftuin Precisielandbouw.

“Ik sta open om nieuwe dingen uit te proberen die goed zijn voor het bedrijf. Het is een zoektocht om te kijken wat het beste bij mij en het bedrijf past.” Belangrijke aspecten daarbij zijn verlagen van de arbeidsbehoefte en werkgemak, minder middelengebruik en in het algemeen verlagen van de productiekosten. Gedurende het jaar wordt hij begeleid door een deskundige van Wageningen University & Research.

Ervaring met precisielandbouw

Van der Poel heeft al de nodige ervaring met precisielandbouw. Zo maakt hij al enkele jaren gebruik van RTK-gps bij de aansturing van machines. De secties van de spuitmachine bij het bespuiten van de uien worden bijvoorbeeld met behulp van taakkaarten aangestuurd. Ook het uitstrooien van organische mest, 1 van de belangrijke werkzaamheden van zijn loonwerktak, gebeurt steeds vaker op basis van taakkaarten.

Over het algemeen heeft hij positieve ervaringen maar beseft hij dat de ontwikkelingen nog een lange weg moeten doormaken. Hij is daar heel nuchter in. “Er zijn positieve en negatieve ervaringen in de praktijk.” De mogelijkheden en de effectiviteit van de toepassingen hangen ook sterk af van het seizoen. “Dit jaar was het voordeel bij bespuitingen in de uien beperkt door zware buien in het begin van het seizoen en de droogte in de zomer.”

Efficiënter beregenen

Voor het NPPL-project gaat Van der Poel zich zeker richten op 2 onderwerpen: efficiënter beregenen en rijpadenplanning. Daarnaast bekijkt hij de mogelijkheden om op basis van een taakkaart op variabele afstand aardappelen te poten. “De grond bij de locatie van mijn ouders heeft een paar lichte koppen waar we in de groei van de aardappelen verschillen zien met de buitenkant waar de grond zwaarder is.”

Ook zijn er plekken met schaduw van bomen. Hij verwacht dat zijn aardappelpootmachine het kan. Maar hij houdt nog even een slag om de arm omdat het mogelijk technische aanpassingen en aansturing via de software vraagt.

Wat zeker doorgaat, is beregeningsadvies op maat. Daarbij wordt per perceel de beschikbaarheid van bodemvocht voor de gewassen in beeld gebracht. Dat gebeurt op basis van een aantal bodemsensoren, data van weerstations en algemene weergegevens. De ondernemer krijgt onder andere de actuele vochtsituatie en een advies op de computer of tablet. Voor de praktijk zijn systemen beschikbaar, binnen NPPL gaat het vooral om de toepasbaarheid op individuele bedrijven.

Beregenen is geen onbekend fenomeen op dit bedrijf; afgelopen jaar was natuurlijk een extreem seizoen waarbij de beregening zo’n 1.000 uur heeft gedraaid. De ondernemer verwacht met meer inzicht in de werkelijke vochtbehoefte op de beregeningskosten te kunnen besparen. Ook vindt hij het belangrijk om zuinig met het beschikbare water om te gaan.

Belangrijk voor de gewassen aardappelen en plantuien

Efficiënter beregenen is vooral voor de gewassen aardappelen en plantuien belangrijk. “Ik ben benieuwd of de beslissing om te gaan beregenen anders is dan op basis van alleen mijn eigen waarneming. Een automatisch systeem weet waarschijnlijk beter of er echt sprake is van een vochttekort.” Maar ook perioden te veel of onnodig beregenen moet het helpen voorkomen. Het leidt in ieder geval tot altijd voldoende vocht bij de plant.

Van der Poel gaat het systeem toepassen op de locatie op afstand, zo’n 10 kilometer van waar hij woont. “Beide locaties bestaan uit kleigrond maar bij mijn ouderlijk bedrijf is de grond lichter en droogtegevoeliger dan hier waar mijn schoonouders altijd hebben geboerd.” Beregenen is daar vaker nodig en het biedt waarschijnlijk qua arbeid extra voordelen omdat hij er niet bijwoont. Concrete doelen van besparing vindt de ondernemer lastig om aan te geven. “Als het een precisietoepassing is die ik blijf gebruiken, dan heeft het voordelen opgeleverd en is het dus geslaagd.”

Ideale indeling rijpaden

De tweede techniek die Van der Poel zeker gaat toepassen is zogenoemde rijpadenplanning. Hij heeft er de afgelopen tijd al vaker naar gekeken. Hij grijpt de deelname aan NPPL aan om ermee aan de slag te gaan. “Het is een investering in het perceel waar je lang voordeel van het hebt, net als drainage.”

Bij rijpadenplanning wordt met een optimalisatieprogramma een ideale indeling van de rijpaden gemaakt. Het systeem geeft daardoor een optimale basis voor het variabel doseren van bestrijdingsmiddelen of meststoffen. Ook voor de bodem is het goed omdat er minder belasting plaatsvindt.

De proef gaat plaatsvinden op de locatie op afstand; op een perceel van ongeveer 10 hectare met gebouwen erin. “Het is een lastig perceel qua vorm, dus daar is met optimale rijpaden efficiënter te werken.” Op de thuislocatie verwacht de akkerbouwer vooralsnog minder voordelen maar sluit het gebruik niet uit. Om goed met het systeem te kunnen gaan werken, laat hij eerst de perceelgrenzen nauwkeurig inmeten. Dit doet hij met behulp van een quad met speciale apparatuur.

Overigens verwacht Van der Poel uit de voeten te kunnen met relatief eenvoudige taakkaarten die gegeneerd zijn op basis van beschikbare informatie over de grond. “De grond laten scannen kost al gauw € 175 per hectare. Dat kan altijd nog als blijkt dat de andere kaarten niet goed genoeg zijn.”