Ruimte voor Regionale Fieldlabs

Naar het voorbeeld van de Boerderij van de Toekomst wil de overheid nu regionale fieldlabs gaan ontwikkelen. Een innovatiefonds voor cluster van boeren, bedrijven en kennisinstellingen. Zo kan gebiedsgericht worden geïnnoveerd. In totaal is daar acht miljoen euro voor beschikbaar.

Elke regio eigen vraagstukken

Elke (landbouw) regio in Nederland heeft zo haar eigen vraagstukken. Brabant is anders dan Noord Holland. Limburg is geen Flevoland. Om per regio te kunnen innoveren, heeft de overheid een fonds ontwikkeld om landbouw te innoveren met behulp van gebiedsgerichte fieldlabs. De subsidie voor de ontwerpfase van deze fieldlabs maakt onderdeel uit van het Europees Innovatie Partnerschap (EIP), een innovatienetwerk van het GLB. Dit netwerk bestaat om te leren van elkaars projecten. Het loket om subsidie aan te vragen voor het ontwerp van fieldlabs en voor andere innovatieprojecten gaat 1 juni 2023 open en sluit 13 juli 2023. Volgend jaar komt er een tweede (vervolg)ronde.

Praktijkgericht

Lars Kramer (LNV): ‘Waar universiteiten nog wel eens hoog-over innovatief onderzoek doen, willen we met deze regionale fieldlabs vooral in de praktijk gaan innoveren. Net zoals we dat doen op de Boerderij van de Toekomst en in het zuiden bij Jacob van de Borne. Water, bodem, lucht…. Elke regio is anders. Zo kun je per regio veel beter lokale vraagstukken aanpakken.’ Elianne van Winden (LNV) vult aan: ‘Als je subsidie wilt aanvragen (in eerste instantie voor  het maken van een ontwerp voor een fieldlab-red.) moet je met clusters werken. Je komt in aanmerking als boeren, bedrijven en kennisinstellingen samen met een plan van aanpak komen. Krijgt een ontwerpplan een goede beoordeling, kan er in een latere fase subsidiegeld worden aangevraagd voor de uitvoering van het ontwerp om te komen tot een fieldlab.’ Voor de eerste ronde is in totaal vier miljoen euro beschikbaar. Per project varieert dat van 125.000 tot maximaal 500.000 euro. In totaal wordt gerekend op 12 tot 18 nieuwe regionale fieldlabs. Lars Kramer: ‘Zo kunnen we dus tot een mooie landelijke dekking komen.’ Zowel akkerbouwers, varkenshouders als melkveehouders kunnen meedoen. Elianne: ‘We hopen erop dat ook combinaties van dit soort bedrijven ontstaan. Ook een glastuinbouwer kan meedoen. Mooie is dat mensen elkaar vaak regionaal al kennen. Innovatie moet passen in gebiedsplannen. Ook de provincie speelt daarin een rol.’ Een speciale adviescommissie gaat de voorstellen/plannen beoordelen. Zo kan in Zeeland een cluster ontstaan dat pakweg nadenkt over zoutwaterteelt en in pakweg Drenthe kan gewerkt worden aan de toekomst van de veldboon. Vooral dus door in de praktijk innovatieve concepten te gaan testen. Voor een het ontwerpen van een regionale fieldlab is in 2024 nog eens vier miljoen euro subsidie beschikbaar.

Missie

Over de missie van LNV over deze regio fieldlabs zegt Lars Kramer nog: ‘Enerzijds willen we zo dus praktijkgericht innoveren stimuleren. Bijvoorbeeld door met nieuwe teeltechnieken de boer te helpen met een beter resultaat. Tegelijkertijd kijken we wel of de innovatie ook aansluit bij maatschappelijke vraagstukken als stikstof, CO2, waterkwaliteit en leefbaarheid. Zo willen we technische en sociale innovaties met elkaar integreren.’ Elianne van Winden: ‘Op termijn willen we dus tot een netwerk van fieldlabs komen die elkaar onderling ook weer kunnen versterken.’