William Bijker: voldoende perspectief op basis van ervaringen bij Boerderij van de Toekomst

Is er een gezonde economische toekomst voor de akkerbouwer? ‘Zeker’, zegt William Bijker van de WUR. “Maar er zijn wel heel veel losse puzzelstukjes waar de akkerbouwer mee te maken krijgt.” Puzzelstukjes zijn de uitdaging van bodemverdichting en extreem weer. Iets als vaste rijpaden is weer een oplossingsrichting. Op de Boerderij van de Toekomst proberen ze pakweg tien tot vijftien jaar vooruit te kijken hoe de akkerbouwer dan moet opereren om het boerenbedrijf rendabel te houden.

Bedrijfsvoering aanpassen

Op de vraag aan William Bijker of er gezonde economische toekomst voor de akkerbouw is, zegt hij: ‘zeker’. Maar hij maakt ook een kanttekening. “Dan moet de akkerbouw wel veranderen. De huidige bedrijfsvoering zal over pakweg tien tot vijftien jaar niet geschikt meer blijken te zijn. De boer moet om.” Maar dat is lastig, weet Bijker uit ervaring. “Het is niet zo makkelijk voor een akkerbouwer om zijn bedrijfsvoering om te gooien.” Experimenteren brengt grote risico’s met zich mee. “Dat experimenteren kunnen we op de Boerderij van de Toekomst wel. Daar is ruimte om te testen. Er mag iets mis gaan.”

Testen van bedrijfsssytemen

Wat ze bij de Boerderij van de Toekomst proberen te doen, is testen. Testen van bedrijfssystemen die ontworpen zijn op de uitdagingen van de komende 10 tot15 jaar. En dat is best een complexe puzzel, schetst Bijker. “Er komt nogal wat op de boer en de maatschappij af. Gezondheid van gewassen (ziektes), bodemkwaliteit, circulair werken, efficiënter omgaan met fosfaat door het terugdringen van verliezen, fossiele energie en fosfaatkunstmest, klimaatdoelen, andere weersomstandigheden door klimaatverandering, wet- en regelgeving, arbeid, biodiversiteit…. Het is een puzzel van misschien wel vijftig stukjes die de boer moet zien te leggen. Ga er maar aan staan.”

Hulp

De Boerderij van de Toekomst heeft als missie om te helpen met het leggen van al die puzzelstukjes. Een voor één, niet allemaal tegelijk. Strokenteelt is één van de ontwikkelingen waar de Boerderij van de Toekomst mee bezig is, voorkomen van bodemverdichting. Vaste rijpaden voorkomt bodemverdichting. William Bijker: Voorbeeld”: het voor- en najaar zal natter worden, de zomer droger. Dat heeft impact op de bodem. Bij een natte bodem neemt het risico van verdichting toe. Bij de Boerderij van de Toekomst zijn we nu bezig om landbouwsystemen te ontwerpen die erop gericht zijn om de bodem er (per regio) over pakweg één of twee decennia in topconditie te houden. Dat is voor de individuele boer niet te doen. We zetten ook een Boerderij van de Toekomst neer in Brabant om zo ook lokale bodemverschillen te testen en andere gewassen mee te nemen. Niet heel Nederland is één soort boerderij. Door inzicht te bieden, ervaringen te delen, kan de boer zelf beslissingen gaan nemen voor zijn eigen economisch perspectief. En zo willen we als Boerderij van de Toekomst op heel veel gebieden onderzoek gaan doen.”

Vaste rijpaden

Allemaal losse puzzelstukjes bekijken om zo tot één grote toekomstpuzzel te komen. Een puzzel die een mooi economisch perspectief voor de akkerbouwer als eindplaatje moet opleveren. William Bijker: “Elk boerenbedrijf, elke situatie is anders, maar we hebben duidelijke aanwijzingen dat de opbrengst met vaste rijpaden substantieel hoger kan zijn. Dat voordeel kan toenemen als je rekening houdt met klimaatverandering.”

KNMI-scenario’s

Op de Boerderij van de Toekomst kunnen ze onder meer de KNMI-scenario’s over verandering van klimaat doorrekenen voor de boerenpraktijk. En zo wil de Boerderij van de Toekomst steeds vaker inzoomen op andere puzzelstukjes om ook hier te laten zien dat de akkerbouw rendabel kan zijn. William: “We kunnen visualiseren wat over pakweg tien, vijftien jaar de gangbare praktijk van de Nederlandse akkerbouw kan zijn. De Boerderij van de Toekomst is geen blauwdruk maar een manier waarop je met de uitdagingen van de toekomst om kunt gaan.”

Lees ook: Webinar over kosten en baten nieuwe teeltsystemen

Kijk hier voor meer informatie en meld je aan.